Zagłada Żydów na Pomorzu i Kujawach
W powszechnej opinii zagłada Żydów rozpoczęła się po 1942 r. i słynnej konferencji w Wannsee. Żydzi na Pomorzu i Kujawach byli jednak mordowani od początku wojny. „Kwestia żydowska” z perspektywy okupantów została „rozwiązana” już w pierwszych miesiącach okupacji.
Księże Góry
Wkrótce po tym, gdy Niemcy 1 września 1939 r. zaatakowali II Rzeczypospolitą, rozpoczęła się masowa eksterminacja polskiej ludności cywilnej, Żydów, osób upośledzonych, przedstawicieli różnych grup społecznych. Jednym z miejsc kaźni zbrodni pomorskiej 1939 r. były Księże Góry koło Grudziądza.
Aresztowania i deportacje do obozów koncentracyjnych inteligencji polskiej z ziem wcielonych do Rzeszy wiosną 1940 r.
Jednym z celów niemieckiej okupacji była germanizacja ziem polskich włączonych do Rzeszy. Jej narzędziem był terror stosowany wobec ludności polskiej i żydowskiej. Żydów Niemcy starali się jak najprędzej wysiedlić na wschód, do Generalnego Gubernatorstwa. W stosunku Polaków użyli podobnych metod.
Zbrodnia Pomorska 1939 roku
Pojęcie „Zbrodni Pomorskiej 1939 roku” obejmuje akty eksterminacji bezpośredniej dokonane na ludności polskiej od września do grudnia 1939 r. (w niektórych miejscach do początku 1940 r.) przez oddziały Volksdeutscher Selbstschutz, przy aktywnym wsparciu Wehrmachtu i SS.
Palmiry – symbol niemieckiego okrucieństwa
20 i 21 czerwca 1940 r., w ramach nadzwyczajnej akcji pacyfikacyjnej, Niemcy dokonali największej egzekucji ze wszystkich przeprowadzonych w Palmirach. Położona na skraju Puszczy Kampinoskiej wieś jest synonimem losu polskiej inteligencji w czasie niemieckiej okupacji.
Pierwsza była Krajna. Męczeństwo polskiego duchowieństwa Wolnej Prałatury Pilskiej
W czasie II wojny światowej polscy duchowni byli poddawani planowej eksterminacji w ramach Intelligenzaktion i masowo deportowani do obozów koncentracyjnych.
Józef Władysław Bednarz (1879–1939). Lekarz, reformator, społecznik
Urodził się na terenie Gruzji, w Tbilisi 2 X 1879 r. w rodzinie polskich zesłańców. Jego ojciec był pracownikiem kolei. W 1899 r. ukończył naukę w gimnazjum ze złotym medalem za wyniki w nauce.
Pomorski Katyń. Zbrodnia w Lasach Piaśnickich
W pierwszych miesiącach II wojny światowej, około 10 km od Wejherowa, na obszarze leśnym obejmującym blisko 250 km² hitlerowcy popełnili zbrodnię uznawaną za największą na Pomorzu i jedną z pierwszych w tej skali w Europie. Stanowi ona klasyczny przykład Zbrodni Pomorskiej 1939 r.
Rozstrzelany medalik. O niemieckich egzekucjach Polaków w Rudzkim Moście
Podczas ekshumacji ofiar egzekucji przeprowadzonych w Rudzkim Moście pod Tucholą, wydobyto szczątki 236 Polaków. Ich katami byli miejscowi członkowie Selbstschutzu (Samoobrony). Wśród dowodów niemieckiej zbrodni zachował się medalik – rozstrzelany razem z jego właścicielem.
Zapomniani kaci Hitlera – katalog wystawy
Z okazji 75. rocznicy wybuchu II wojny światowej i rozpoczęcia niemieckiej okupacji ziem polskich przygotowaliśmy wystawę „Zapomniani kaci Hitlera. »Samoobrona« Niemiecka na Pomorzu Gdańskim (Selbstschutz Westpreussen) w 1939 r." Jest to zarówno w Polsce, jak i w Niemczech pierwsza wystawa na temat tej zbrodniczej i zapomnianej dziś organizacji.
Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion
„Stwórzmy pomnik duchowy naszym zamordowanym braciom przez to, że z pokolenia na pokolenie będziemy przekazywać historię tych okrutnych zbrodni niemieckich”. Zacytowane słowa, wypowiedziane przez uczestników spotkania, poświęconego uczczeniu pamięci pomordowanych w 1939 r. mieszkańców Starogardu Gdańskiego, odnosiły się do ofi ar akcji „politische Flurbereinigung” (politycznego oczyszczania pola), określanej także jako „Intelligenzaktion” (akcja „Inteligencja”).